مغز؟ آره ممممغغغز!! عجب عضویه!
مغز یک اندام فوق حساس و بسیار پیچیده است که توی جمجمه محافظت میشه. شما پای مصنوعی، دست مصنوعی و حتی قلب مصنوعی رو دیدید که توی بدن شخصی کار بذارن ولی مغزی رو ندیدید که توی سر کسی که مغزش مشکل داره بزارن! این نشانگر اینه که مغز بسیاااار پیچیده است.
این اندام از سه بخش کلی تشکیل میشه:
1.مخ(cerebrum)
2.مخچه(cerebellum)
3.ساقه مغز(brain stem)
1.مخ(cerebrum)
"مخ" که نام انگلیسی آن "cerebrum" هست، بزرگترین قسمت مغزه و میشه گفت بیشترین کارها رو انجام میده (البته نه حیاتی ترین کارها!).
مخ به دو نیمکره تقسیم میشه که هر کدوم از این دو نیم کره با جسم پینه ای یا کورپوس کالوزوم به هم ارتباط پیدا میکنند. هر کدوم از نیمکره ها عضلات طرف مقابل را کنترل میکنند. برای مثال نیمکره سمت راست طرف چپ بدن رو کنترل میکنه و نیمکره سمت چپ طرف راست بدن رو کنترل میکنه. این ویژگی مغز(اصطلاحاً cross) به این دلیله که پیام های عصبی هنگام عبور از نخاع به طرف مقابل هدایت میشن و یک ضربدر یا cross (×) ایجاد میکنن.
قشر این بخش مغز یعنی مخ به پنج قسمت دیگه که اسم هر کدوم از اونا "لوب" است تقسیم میشه:
1.لوب پیشانی(Frontal Lobe)
2.لوب آهیانه(Parietal Lobe)
3.لوب گیجگاهی(Temporal Lobe)
4.لوب پس سری(Occipital Lobe)
نارنجی: لوب پیشانی یا فرونتال
آبی: لوب آهیانه یا پریه تال
سبز: لوب پس سری یا اکسی پیتال
صورتی: لوب گیجگاهی یا تمپورال
زرد و قرمز به ترتیب ساقه مغز و مخچه اند که جزء لوب ها محسوب نمیشن.
این لوب ها هرکدام وظایف خاصی را بر عهده دارند اما در هر لحظه همه آنها با هم در ارتباطند.
از وظایف کلی مخ میتونیم به خود کنترلی، پردازش محرک ها(مثل صدا، نور و...)، شروع و انجام حرکات و... اشاره کنیم.
تــــــــــــــــــــــــوجه: (J در پست های آینده حتما به توضیح لوب ها و کار هر کدومشون میپردازیمJ)
2.مخچه(cerebellum)
بخش قرمزرنگ مخچه را نشان میدهد.
مخچه یا cerebellum که مغز خلفی یا hind brain هم بهش میگن، یه بخش دیگه توی مغزه. مخچه هم مثل مغز دو تا نیمکره داره که این دوتا نیمکره توی مخچه توسط جسم کرمیه به هم مرتبط میشن؛ نه جسم پینه ای. مخچه خیلی کوچیک تر از کل مغزه؛ اگر وزن هشتا مخچه رو باهم جمع بزنیم تازه حجم یه مخ در میاد. در واقع وزن مخچه (البته در بالغین) یک هشتم مخه ولی با این حال حدود 80% نورونهای مغز رو توی خودش جا داده و این یعنی تراکمش بالاس!
تــــــــوجه: مخچه دیگه مثل مخ نیست که نیمکره چپش، راست بدن و نیمکره راستش، چپ بدن رو کنترل کنه. در مخچه نیمکره چپ، طرف چپ بدن و نیمکره راست، طرف راست بدن رو کنترل میکنه. اینم بگم که مخچه گرچه به کنترل عضلات ارادی به مخ کمک میکنه تا حرکات، دقیقتر و زمانبندی شده تر باشن ولی روی عضلات تسلط مستقیم نداره و نبود مخچه موجب از کار افتادن عضلات نمیشه.
مخچه با استفاده از اطلاعات شنوایی که از لوب تمپورال(یا همون لوب گیجگاهی) به دست میاره و اطلاعاتی از چشم و یه سری پیام های دیگه، موجب حفظ تعادل بدن میشه. کار مهم دیگه ای که مخچه انجام میده اینه که حرکات رو باهم هماهنگ میکنه و برای اونا برنامه ریزی میکنه. نورون های پورکنژ که در مخچه هستند دندریت های بسیاری دارند که این ویژگی این نورون ها بیانگر نقش مهم مخچه در زمانبندی برای هماهنگی حرکات است.
3.ساقه مغز(brain stem)
ساقه مغز ( یا پیاز مغز)که بخشی از مغز قدیمه. زیر مخ و جلوی مخچه قرار داره. ساقه مغز (Brain stem) سه قسمت داره:
1. مغز میانی (midbrain)
2. پل مغزی (pons)
3.بصل النخاع (medulla oblongata)
سا قه مغز با این سه بخش اعمال حیاتی بدن از قبیل: تنفس، ضربان قلب و... رو کنترل می کنه. در واقع این بخش مغز کنترل عضلات غیر ارادی رو به عهده داره؛ مثل عضلات تنفسی و معده.
پس کار این بخش هم شد پردازش و کنترل امور غیرارادی بدن.
سعی میکنم حتما در پست های آینده مطالب کامل تری بزارم.J
اگر پیشنهادات یا انتقاداتی دارید خوشحال میشم بدونم؛ حتمـــا نظر بدید>
منبع عکس ها و تصاویر وب های دیگر میباشد.
